Je moeder missen
Mama!!!
Overal waar ik kom, alles wat ik zie en hoor denk ik aan jou. Het is niet te doen zonder jou. Natuurlijk, ik ben zelf hartstikke oud. En, alhoewel euthanasie helemaal niets moois of logisch heeft, is jouw dood een natuurlijke gang van zaken.
Maar ik vind het niet te doen.
Ik wist niet dat ik me zo verdwaasd zou voelen. Zo verloren. Zoals staat in het Italiaanse ‘Oltre la morte’ boekje uit Assisi wat ik kreeg van mijn zoon: ‘De wereld is nu anders: het lijkt kleiner, kouder, minder gastvrij …’
Ik dacht dat ik het al wist. Omdat ik al een trauma had opgelopen en die min of meer, zo goed als mogelijk, verwerkt had bij het verlies van mijn broer. Maar dit is anders. Dit is ‘je moeder’.
Vanaf nu moet ik het alleen doen. Ouders zouden je nooit mogen achterlaten. En is het ook niet zo dat je troost en aandacht er over een tijdje weer is. Dit was het. Hier moet ik het mee doen. Die speciale aandacht en herkenning zonder woorden nodig te hebben, is er nu alleen in mijn eigen gedachten.
Ik beeldbel met mijn favoriete tante, het zusje van mijn moeder, een totaal ander persoon maar die soms verontrustend veel op haar lijkt. Nadat we praten over haar vakantie, ze is in Bretagne en geniet van de woeste golven en het weer, vertel ik haar dat ik mijn moeder mis. Ze antwoord dat ze haar eigen moeder, mijn oma, nog steeds mist. Na al die tijd. Is dat hoe het gaat de rest van je leven?
Toen je net overleden was, 2,5 jaar geleden, wilde ik een ontwerp maken. Een gigantisch lichtbouwwerk aan de horizon. Over de hele wereld te zien. Met rode letters: MAMA!
En eigenlijk wil ik dat nog steeds. Natuurlijk kan ik het. Ik leef gewoon door en lees het boekje ‘How To Live When A Loved One Dies’. Ik kijk met gemengde gevoelens naar clubjes oudere dames. Die nog wel leven. Ik zoek mensen op die van mij houden. Ik doe en zeg dezelfde dingen met en tegen mijn kinderen als jij met mij deed en zei. Gewassen sla in een theedoek en dan droog slingeren. Gekookte rijst in een glas en dan in een mooi torentje op je bord storten. ‘Stel je niet zo aan’ zeggen als equivalent van ‘nait so soezen’ [Gronings].
Ik lach. Ik voel me blij. Ik probeer er wat van te maken en niet elke keer te denken, wat ongelofelijk jammer dat je ook déze gebeurtenis niet meer meemaakt. Ik denk aan je in al je kracht en humor.
Maar eigenlijk wil ik het nog steeds.
Mama!!!
Illustratie Marjan Krijgsheld
Liedje over mijn moeder geschreven, gezongen en gecomponeerd door singer-songwriter Marit Stolk